Costa Rica

Het prachtige Costa Rica ligt in Centraal-America, ingeklemd tussen Panama en Nicaragua. De naam Costa Rica betekent letterlijk “Rijke kust” In het land, dat ongeveer 51.100 km2 groot is, wonen ongeveer 4,9 miljoen inwoners. De bevolkingsdichtheid (het aantal inwoners per vierkante kilometer) is daarmee ongeveer een kwart van die in Nederland. Veel van die mensen wonen in de grote steden, zoals de hoofdstad San José. In de hoofdstad en de directe omgeving ervan woont al bijna de helft van de bevolking. Dat betekent dat er grote stukken van het land zijn waar bijna niemand woont en de natuur alle ruimte krijgt. De belangrijkste taal in Costa Rica is Spaans.

Een stukje geschiedenis

Costa Rica wordt in ieder geval al sinds ongeveer 13.000 voor Christus bewoond, vooral door jager-verzamelaars. Het land had geen grote beschaving, zoals bijvoorbeeld de Mayacultuur, maar lag op de grens van twee andere belangrijke cultuur-historische regio’s.  Landbouw deed ongeveer 5000 jaar geleden (beperkt) zijn intrede. De invloed van de oorspronkelijke bewoners van Costa Rica is de huidige cultuur is beperkt. Toen de Spanjaarden vanaf 1522 begonnen het gebied te verkennen en te koloniseren troffen ze een land aan met een zeer beperkte bevolking die zonder al te veel moeite in de Spaanse cultuur kon worden opgenomen.

Het waren de Spanjaarden die het land haar huidige naam gaven. Volgens de overlevering omdat conquistador Dávila bij zijn eerste voet aan wal een lokale bevolking aantrof die gouden sieraden droeg. Hij was er snel bij om deze sieraden in te nemen om de rijkdom van het gebied aan te tonen.

Helaas, voor de Spanjaarden, bleek dat er in Costa Rica zelf weinig goud of zilver te winnen viel. Omdat Costa Rica ver weg lag van de overige koloniën kreeg het land relatief weinig aandacht van de Spaanse machthebbers. De Spaanse gouverneur noemde Costa Rica in 1719 de “armste en meest beroerde Spaanse kolonie in heel America.”

Door dit “gebrek” aan aandacht kon Costa Rica zich op eigen houtje ontwikkelen tot een land waarin de scheiding tussen onderdrukkers en onderdrukten veel minder aanwezig was dan in andere gekoloniseerde landen. Mede daardoor is Costa Rica ook vandaag de dag nog een van de meest egalitaire landen van de regio.

Onafhankelijkheid

Costa Rico werd op 15 september 1821 onafhankelijk van Spanje, zonder dat ze hiervoor gestreden hebben. De onafhankelijkheid begon toen de autoriteiten in Guatemala heel Centraal-Amerika onafhankelijk verklaarden. Dit moment wordt nog steeds gevierd op Onafhankelijkheidsdag.

Na deze onafhankelijkheidsverklaring werd Costa Rica onderdeel van het Mexicaanse Rijk, maar die liefde was van korte duur. In 1823 verliet Costa Rica dit rijk om samen met een paar andere landen de Verenigde Staten van Centraal Amerika op te richten.

Hoewel dit experiment iets langer standhield, viel ook dit project na een tijdje in duigen. Door de enorme afstand tussen de hoofdstad in Guatemala en Costa Rica merkte de bevolking weinig van de centrale regering. Ook door interne problemen lukte het de Verenigde Staten van Centraal Amerika in de praktijk niet om effectief te regeren. Costa Rica bestuurde zichzelf in de praktijk al een tijdje, waardoor de uiteindelijke afsplitsing in 1838 eigenlijk maar een kleine stap was.

Geen leger

Midden-Amerika heeft soms een minder goede reputatie als het gaat. Zowel in buurland Panama als in Nicaragua is het leger lange tijd de bepalende machtsfactor geweest in het landsbestuur. Costa Rica is de opvallende uitzondering. In 1948 werd het land opgeschrikt door een kleine burgeroorlog, die werd gewonnen door de Linkse partijen onder leiding van José Figueres Ferrer. Onder zijn leiding kreeg het land een nieuwe grondwet en werd, in 1949, het nationale leger afgeschaft.

Mede hierdoor is het land een oase van (politieke) rust gebleven. Costa Rica werd daardoor een van de welvarendste landen in Latijns-Amerika en een populaire toeristenbestemming.

Tropisch klimaat

Costa Rica heeft een heerlijk tropisch klimaat, waarin de minimumtemperatuur het hele jaar (gemiddeld) tussen de 17 en 19 graden Celsius ligt (met maxima tussen de 26-28 graden Celsius).

Maar vergis je niet: door hoogteverschillen, luchtstromen en geografische verschillen kan de ene regio zomaar een iets ander klimaat hebben dan de andere. Over het algemeen ligt de temperatuur in de bergen tussen de 10 en 15 graden Celsius.

De seizoensindeling gebeurt in Costa Rica op basis van de regenval. De regentijd, die door de Costa Ricanen “winter” wordt genoemd, loopt van mei tot november. Het droge seizoen (zomer) begint in december en eindigt in april. Tijdens het regenseizoen regent het bijna onafgebroken. Ook gaat deze periode hand in hand met het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan.

Prachtige natuur

De natuur in Costa Rica kent haar gelijke in de wereld niet. Het is ooit berekend dat in dit kleine landje bijna 5% van alle biodiversiteit van de wereld te vinden is. De Costa Ricanen snappen dat deze biodiversiteit belangrijk is en hebben ongeveer een kwart van het land tot Nationaal Park of Beschermd Gebied uitgeroepen. Deze natuurgebieden zijn verdeeld over 20 nationale parken, 26 beschermde gebieden, 9 regenwoud-reservaten, 8 biologische reservaten en 7 beschermde habitats voor dieren. Ook slagen ze erin de tropische regenwouden te beschermen tegen kaalslag.

Dankzij dit respect voor de lokale natuur kent Costa Rica ruim 2000 verschillende plantensoorten (waaronder veel orchideeën), ruim 865 vogelsoorten, meer dan 240 verschillende zoogdieren (waaronder vier bedreigde apensoorten, tapirs en grote katachtigen) , 150 soorten amfibieën, 215 reptielensoorten.

Behalve op het land, is ook in de zee veel moois te vinden. De oost- en westkust van het land kennen een groot aantal koraalriffen waar het wemelt van het zeeleven. Rijkgekleurde vissen en zeeschildpadden zoeken hun weg tussen de vele anemonen en andere rifbewoners. Veel van deze riffen zijn toegankelijk om te snorkelen of voor een scuba-duik.

Liefde voor de planeet

De liefde voor de natuur en de planeet zit diep in Costa Rica. Niet alleen beschermen de Costa Ricanen hun eigen natuur met verve, ook het klimaatprobleem nemen ze heel serieus. Het land is een van de weinige armere landen dat een CO2-taks heeft ingesteld. Bovendien wil het land in 2021 helemaal klimaatneutraal zijn.

Vulkanen en aardbevingen

Costa Rica is voor een groot deel gevormd door vulkanische activiteit. Er zijn 16 vulkanen in het land. De hoogste vulkaan is de Irazú vulkaan. Deze vulkaan heeft een hoogte van 3.431 meter.  Daarvan zijn er enkele nog actief, wat af en toe tot een vulkaanuitbarsting leidt. Gelukkig staan deze vulkanen in dunbevolkte gebieden waardoor de gevolgen te overzien zijn. Wel heeft de overheid uit veiligheidsoverwegingen een aantal populaire parken gesloten voor bezoekers. De laatste vulkanische activiteit (van de Poás-vulkaan) was op 13 februari 2019.

De vulkanische activiteit gaat gepaard met een groot aantal aardbevingen. Het overgrote deel van deze aardbevingen is voor de mens niet te voelen. In de afgelopen eeuw hebben er 10 aardbevingen plaatsgevonden met een kracht van 5,7 (of hoger) op de schaal van Richter. De ernstigste aardbeving in recente tijden was die van 1991, toen 125 mensen het leven verloren.

Ecotoerisme

Van alle landen in Midden-Amerika is Costa Rica het populairst als vakantiebestemming. Het land trekt ruim 1,7 miljoen toeristen per jaar. Op een bevolking van bijna 5 miljoen mensen klinkt dat alsof het land bukt onder overtoerisme, maar doordat er zo enorm veel verschillende aantrekkelijke regio’s zijn, valt dat enorm mee.  Costa Rica noemt zichzelf trots “de geboorteplaats van ecotoerisme”. De cijfers laten zien dat dit klopt, 80% van alle toeristen komt naar Costa Rica voor een eco-toeristische vakantie.

Praktische zaken voor een bezoek aan Costa Rica

Wanneer bezoek je Costa Rica?

De beste tijd om Costa Rica te bezoeken is van december tot april. De temperatuur is dan aangenaam en de regenval beperkt. Ook de kans op zon is in deze maanden het hoogst (ongeveer 40%).

Omdat de regentijd niet overal gelijktijdig begint maakt het uit of je het oosten of het westen van het land wilt bezoeken. We adviseren om een reis naar het oosten van Costa Rica te plannen in de periode van januari tot en met maart. Voor een bezoek aan het westen van het land is de periode december tot en met februari aan te bevelen.

Reisformaliteiten bij een bezoek aan Costa Rica

Wanneer je Costa Rica wilt bezoeken heb je natuurlijk een paspoort nodig. Dit paspoort moet nog minimaal een maand na je aankomst in Costa Rica geldig zijn. Voor de meeste toeristen is dit het enige benodigde reisdocument, want voor een verblijf tot 90 dagen is een visum niet vereist.

Hou er wel rekening mee dat Costa Rica een vertrekbelasting heft. Wanneer je het land wilt verlaten, ben je een bedrag van (ongeveer) 20 euro per persoon verschuldigd.

Hoe laat is het in Costa Rica?

Costa Rica hanteert geen zomer- of wintertijd. Daardoor is het tijdverschil met Nederland niet het hele jaar hetzelfde. Wanneer het bij ons zomertijd is, is het in Costa Rica 8 uur vroeger. Gedurende de wintertijd is het tijdsverschil 7 uur.

Elektriciteit

Nederlandse stekkers passen niet op de stopcontacten in Costa Rica. Een reisstekker is dan ook noodzakelijk.

Drinkwater

Het kraanwater is in de meeste gevallen veilig te drinken. Toch wordt aangeraden flessenwater te drinken, vooral in de meer afgelegen gebieden.

Geld

De nationale valuta van Costa Rica is de Costaricaanse Colóm (CRC). In juli 2019 kreeg je voor een Euro (€) 653,32 CRC. Omdat wisselkoersen fluctueren kijk je het beste op de Wisselkoersconverter voor de actuele waarde.

De prijzen liggen in Costa Rica een stuk lager dan we in Nederland gewend zijn. Restaurants zijn gemiddeld ruim 40% goedkoper dan in Nederland, en ook een pilsje is ruim 15% goedkoper. Ook het OV is er een stuk voordeliger (ongeveer 70%). Geïmporteerde levensmiddelen zijn met een 2% hogere prijs wel een beetje duurder dan in Nederland.

Fooi

Het geven van een fooi is in Costa Rica standaard. De servicekosten worden al in de rekening opgenomen. Wanneer je tevreden bent met de service is het gebruikelijk om een extra fooi van 5-10% te geven.

Vaccinaties en malaria

Een vaccinatie tegen Gele Koorts kan verplicht zijn wanneer je vanuit een ander land Costa Rica binnen reist. Daarnaast raadt de GGD aan om je tegen DTP en Hepatitus A in te laten enten. Ook kan het zinvol zijn om maatregelen te nemen tegen malaria. Afhankelijk van je persoonlijke situatie, je reisplannen en je verblijfsduur zijn mogelijk andere vaccinaties aan te bevelen.

Ga naar de GGD voor een advies op maat.